dinsdag 29 juni 2010

Ik niet


Over het ontstaan van woorden zijn boeken vol geschreven. Het taalhistorisch besef, de manier waarop wij aan onze woorden zijn gekomen, is een bron van kennis en vermaak:
Soms is de herkomst grappig zoals bij 'aarzelen' (= achteruitgaan, aars = achterste),
soms is het gruwelijker dan je denkt: Lelijk (= leed + -lijk),
soms wil je het niet weten: cappuccino (= It. capuccio (monniks)kapje).
Soms is het niet handig in gebruik wanneer je de ware betekenis kent: in z'n nopjes zijn (= feestelijk gekleed zijn in kleding met nopjes) want wie draagt er tegenwoordig nog nopjes?
En sommige woorden kun je als je eenmaal de betekenis kent, nooit meer op dezelfde manier gebruiken: orchidee komt van het Griekse orchis (teelbal. Veel soorten hebben twee wortelknolletjes).

Gelukkig zijn er ook vele mysteriƫn op het gebied van taal. En dat laat ruimte voor vrije interpretatie. Waar komt bijvoorbeeld het woord 'ontberen' vandaan? Hebben berenpelsjagers een groot gebrek ervaren nadat alle beren waren uitgeroeid?
En hoe zit het met het woord futselen? Komt dat van rommelen met biervaten?

Tot slot verbaas ik me over 'nietmachine'. Wat is dat eigenlijk? Kan het niet beter een ietsmachine heten? Wie verzint zoiets? Ik niet.

2 opmerkingen:

  1. Zoek op nieten en nieden in de taalbank http://gtb.inl.nl/ bij alle vier de woordenboeken.
    Betekenis klinken
    En daarmee wordt dan ook het Trivia onderaan http://nl.wikipedia.org/wiki/Nietje duidelijk.
    @ardph

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dank, dat maakt een hoop duidelijk.

    BeantwoordenVerwijderen