Evalutie

Van de week lag ik ziek in bed. Misselijk, draaierig, u kent dat wel. De tijd gleed een beetje weg en tussen slaap en halfslaap droomde ik over van alles en nog wat. 'Ze gaan hun gang maar, die hersencellen, ik doe even niet mee!' dacht ik nog, en weg was ik weer. Maar daar hadden mijn hersens geen boodschap aan: die gingen onvermoeibaar door, alsof het virus hen aanspoorde er nog eens een flinke schep bovenop te doen. Met een zucht draaide ik mij om en hoewel ik ze bleef negeren, drongen de steeds sterker wordende ideeën en beelden zich brutaal aan mij op. Plots besefte ik dat zich iets interessants voltrok.

Daar stonden ineens de eerste mensen voor mijn neus. Ze zagen er behoorlijk primitief uit, dat wel, maar mensen waren het. Zij aten fruit, heel aantrekkelijk fruit. Het kwam van een boom. Dat het appels waren kan ik niet zeggen, maar langzaam ontstond een idee dat sterker werd. Darwins apen waren bezig mens te worden. Dat kwam doordat ze steeds beter voedsel tot zich namen zodat hun hersenen zich konden ontwikkelen. Zij kregen daardoor steeds meer bewustzijn, iets dat dieren nooit hadden gekend. Zodra zij bewustzijn hadden, waren zij mens.

Tegelijkertijd zag ik Adam en Eva die druk bezig waren voedsel te zoeken. Maar zij waren dezelfde mensen als de Darwin-people. Puur instinctief zochten zij voedsel, want beter dan dat wisten ze niet. En toen ze ineens beter en ander voedels vonden, groeide langzamerhand ook hun bewustzijn. Niemand had schuld, niemand werd verleid. Ze kregen kinderen, die kinderen kregen en in de heel lange tijdspanne die de prehistorie nou eenmaal is, groeiden de mensen uit tot wat ze zijn: wezens met kennis van goed en kwaad. Zij konden bewuste keuzes maken. Dat is alles: het in staat zijn tot het maken van bewuste keuzes, goed of kwaad. Darwin schudde lachend de hand van minister Rouvoet, de paus nam een leuke maîtresse en alle creationisten dronken een biertje met de dames van de kerk uit Nunspeet. Toen hielden ze ineens met z'n allen de sleutel van het paradijs in hun hand.

Ongelofelijk niet?

Doorschleckingssvermogen

De lucht was loodgrijs en wij wilden fietsen. In korte broek en een enkel T-shirt omdat het nog steeds meer dan 20 graden was. Na ongeveer 500 meter vielen er wat druppels. Dat duurde niet lang en 3 minuten later stortregende het. Identificatie met grote voorbeelden wil nog wel eens helpen dacht ik dus vanaf dat moment riepen we bemoedigende leuzen als: 'Doortrappen Schleck, niet opgeven Schleck' of: 'Hé Schleck, best fijn!' Schleck bekt nou eenmaal lekker. We trapten verder, heuvel op, heuvel af, maar vooral heuvel op. In stevige regenbuien ligt de Veluwe beduidend hoger dan wanneer de zon schijnt.

'Die bui duurt niet langer dan 5 minuten' riep Schleck achterop de tandem, maar na 20 minuten liep het regenwater in koude straaltjes onder mijn voetzolen door. Stoppen had geen zin, doorgaan eigenlijk ook niet, dus gingen we door. Water droop in ogen, stroomde in neus en oren en liep via oksels regelrecht de schoenen in. De wind gierde terwijl dikke, dikke druppels uit de bomen onafgebroken op ons neerkletterden: de Veluwe op z'n Hollandst.

Het onafgebroken gegesel der elementen, het monotone trapritme en de kou wekten een ingeslapen oergevoel dat kennelijk had gewacht op dit moment: ware overlevingsdrang borrelde uit mijn diepste binnenste omhoog. 'Trappen Schleck, heuvel in zicht!'

Wat een kracht zit er in dat moment vlak voor je bevriest, ik heb dat nooit geweten. We raasden voorbij het pannenkoekenrestaurant, de midgetgolfbaan én de snackhalte in het bos. Adrenaline kwam los, als een schicht vlogen we over de spoorlijn en langs de boswachterswoning. Endorfines bruisten: de grote golfbaan was zo gepasseerd. Zelfs verboden middelen werden nu automatisch aangemaakt: een drijfnat gezinnetje met regenjassen en huilende kindertjes werd op het smalle fietspad door een behendige manoeuvre nét ontweken. Een uur later reden we als verzopen katten de straat weer in. Tenminste zo zag het eruit. Van binnen waren wij Schleck de Onoverwinnelijke geworden.

Sportieve zaterdag

Het gebeurt soms vlak voor je neus.
Ik was beland in de VIP-tent bij de menwedstrijden te Beekbergen. Ik dacht dat het om paarden ging, maar dat viel wel mee. In de VIP-tent ging het om VIPs, anders had er ook geen aparte Tent hoeven staan. En zonder VIPs geen menwedstrijden, want paarden is en blijft business, sponsored by... . De lunch zag er lekker uit en de hele tent was strak ingericht. De Vips vermaakten zich opperbest, want de zon scheen, er vloeide genoeg drank en iedereen was er en zag elkaar. En daar ging het natuurlijk om, anders hadden ze net zo goed thuis kunnen blijven. Ook de VIPskinderen vermaakten zich opperbest. Bij gebrek aan springkussens (wie vergeet nou zoiets) namen zij de eerst nog witte loungekussens in gebruik. Het sprong wat minder hoog, maar smeet des te beter.

Tussendoor kwamen er ook wat paarden voorbij. Ze deden het leuk, het schuim spatte er vanaf. Wie er uiteindelijk won weet ik niet, maar het moest wel worden gevierd. Met oesters en veel champagne. Ook daar spatte het schuim vanaf. Heel vermoeiend allemaal, maar daarom heet het dan ook paardensport.

Retour de France deel 5, slot

Retour de France deel 5, slot
15 juli 2009

Zodra de uitzending is afgelopen, start de afbraak. In no-time zit alles in de wagens, het is teamwork pur sang! Dan is het tijd voor afscheid. Heel jammer, maar voor ons zit het er op. Het circus reist verder zonder ons. Bert krijgt een prachtig Tourshirt en de DVD met de uitzending er op. Daar worden we heel blij van!
Mart Smeets geeft een charmante handkus, Bart Veldkamp geeft gewoon wat stevige zoenen. Hij blijft nog een paar dagen te gast. Alle crew zeggen wij uitbundig gedag. Dan rijden we met Astrid de regisseuse en Pauline een producer de donkere Franse nacht in. Het wordt een gezellige rit. Iedereen is afgedraaid, maar volledig over de slaap heen, dus er wordt gezongen en gekletst, hard geremd voor overstekende zwijntjes, herten en andere Franse diertjes. Tomtom vindt het hotel niet, maar we komen er uiteindelijk wel. Om 2 uur zijn we op de plaats van bestemming, een fantastisch hotel midden in de rimboe. Na 5 uurtjes slaap gaat de wekker en even later treffen we in de eetzaal op de valreep Maarten Ducrot. Maar we moeten de TGV halen die 100 kilometer verderop vertrekt en Astrid en Pauline staan alweer paraat! Al snel zetten we het gesprek en het gezang van de nacht ervoor voort en zonder overstekend wild maar dwars door kilometers zonnebloemvelden bereiken we Saint Pierre Fort. In de TGV val ik in slaap. Op Charles de Gaulle tanken we nog snel wat koffie en in het vliegtuig kletsen we honderduit over de afgelopen paar dagen. De trein vanaf Schiphol sluit prachtig aan en om 18.00 uur zijn we weer ….. thuis! We zijn tijdelijk een béétje over onze touren, maar een schat aan ervaring rijker!

Stoer de France deel 4

Stoer de France deel 4
14 juli middag

We rijden over het parcours. Hier zijn zojuist alle wielrenners gepasseerd. Terwijl we naar de auto lopen wordt alles qua Tour in Limoges al afgebroken, om later bij de finish als een speer weer opgebouwd te worden. Wat een werk!
We rijden de stad uit en nemen het eerste stuk de snelweg. Zo kunnen we de renners passeren en even later duiken we de route weer op. Dat kan alleen dankzij de speciale stickers op de voorruit, want op iedere zijweg langs de bijna 200 kilometer route, houden agenten alle voertuigen tegen.
Peter, de cameraman én bestuurder gaat meteen links rijden want 'Dat kan maar één keer per jaar, namelijk tijdens de Tour!'

Hij geeft flink gas en hoewel de etappe van vandaag vlak is, word ik kotsmisselijk van de hobbels en de bochten. Duizenden mensen hebben zich langs de route opgesteld om de wielrenners toe te juichen, en als wij voorbij rijden stijgt er flink oefengejuich op. Mensen zwaaien, lachen, juichen en niet eventjes, maar continu. Ik film, fotografeer en begin maar terug te zwaaien, want dat doet Peter ook. Het is een dolle boel langs de kant en in de auto. Om een uur of drie vinden we een klein restaurantje langs de route en daar stoppen we om onder het genot van een lokale hamburger de renners op te wachten. Bert heeft een Frans braille tour-draaiboek gekregen en Adriaan heeft de Nederlandse zwartdrukversie. Peter filmt, Bert en Adriaan lezen in de Tourboeken en dan zwelt een gejuich aan en sjezen de renners voorbij! Later op mijn eigen film zie ik dat het hele passeren van de renners exact 11 seconden duurt. Ze rijden vandaag 'verschrikkelijk langzaam', want de 'oortjes' mogen niet in. We sluiten aan achter de Fin de Course, de bezemwagen. Het wordt tijd dat de heren muzikanten eens wat gaan soundchecken voor de uitzending van vanavond. Cavandish wint, iedereen praat alleen maar over oortjes en wij rijden naar een ranzig hotel waar Mart Smeets later een column aan weidt. Hij schrijft erover: 'De geur van pies, zweet, zaad en sigarettenrook zat nog in onze neuzen.' En dat klopt, maar eigenlijk zit het voornamelijk in dat hotel. Mart moest er overnachten, wij trekken alleen even wat nette tv-kleren aan. Terwijl we net wennen aan het idee van de komende ranzige nacht worden we namelijk gebeld door de producent met de mededeling dat we na de uitzending 100 kilometer verderop slapen. Daar doen wij niet moeilijk over en zodoende staan we binnen 10 minuten met alle koffers weer buiten.

We rijden naar een oud en romantisch Frans dorpje, geen idee hoe het heet, het ligt in de buurt van Isodun. Voor de kerk op het pleintje staan alle NOS-wagens alweer. De techniek is opgesteld in een prachtige kerk met uitbundige bloementuin ervoor en ik struin wat rond terwijl Adriaan en Bert de muziek en techniek uittesten in de kerk. Het klinkt fantastisch. Ik film en fotografeer wat, loop de techneuten voor de voeten en merk dat de vermoeidheid toeslaat. Om kwart over 8 roept Jan Stekelenburg dat we gaan eten.

Aan tafel schuift Mart recht tegenover mij aan. Raclette is niet zijn favoriete maaltijd, maar ik val flauw van de honger en ben dolgelukkig met de grote gekookte aardappels en de bergen kleffe kaas. We hebben een goed gesprek over eten en vreten, vieze hotels en wat daar zoal gebeurt, over de pers en over dromen die nog niet zijn uitgekomen. Om half 10 gaan we terug naar de uitzendlocatie waar nu pas goed het licht kan worden ingesteld. Langzaam valt de duisternis in.

Glazen worden op tafel gezet, Bert oefent de teaser, oefent het loopje van de tafel naar het keyboard en dan, dan begint de uitzending! Ik zit er met mijn neus bovenop. Het filmpje met Bert is kort maar leuk en de muzikanten spelen foutloos. De rest van de uitzending bekijken we in de montagetent met leden van de crew. Het gaat alleen nog maar over oortjes. Het vuurwerk van 14 juli knalt en het is een wonderschone avond!

Stoer de France deel 3

Stoer de France deel 3
14 juli 2009

Het is nog vroeg, maar bijna iedereen is al vertrokken. De grote trucks met apparatuur zijn al onderweg naar de finish in Isodun, de razende reporters gaan her en der naartoe voor interviews of zij vertrekken naar de start in Limoges. Zo ook wij met een cameraman die Peter heet en Lonneke, producent. Even later rijden we -uitgezwaaid door mevrouw Smeets- in een met vele imposante stickers beplakte NOS-wagen richting Limoges. De stad blijkt een heksenketel! Overal politie, overal mensen. Zonder problemen rijden we langs alle barricades naar het midden van het centrum, daar waar alles gaat gebeuren! Tussen alle volgwagens vol fietsen, bussen vol wielrenners en cameraploegen vinden we nog een parkeerplek, maar eenmaal achter de dranghekken (zo'n perskaart doet wonderen) vinden we weer rust. Hoewel: al snel stuiten we op de Astanaploeg met Lance Armstrong én Contador nog geen 5 meter bij ons vandaan! Ik film, fotografeer, heb ineens meneer Bruyneel in m'n vizier, sleur Bert van fiets naar wielrenners en kijk tussendoor mijn ogen uit. Onderhand wordt Bert op professionele wijze gefilmd voor de uitzending van die avond. Het bijzondere is dat alle fans achter de dranghekken staan, en wij stiefelen vrolijk over het parcours. Wat een belevenis! We proberen de Raboploeg te vinden, maar dat lukt niet. We belanden wel bij de Skil Shimano ploeg en daar babbelen we met relaxte renners alsof het een gezellig theekransje betreft. Het tegendeel is waar, want over 20 minuten klinkt voor hen het sein voor de 194,5 kilometer lange tocht!
Via nog een toegangshek belanden we op het Vilage Départ, daar waar alleen renners familie en wat cateraars zich ophouden. Ik kijk alweer mijn ogen uit, film, fotografeer in het wilde weg. Ik voel me als Alice in Wonderland, als een Japanner in het buitenland, als, ik weet niet hoe ik me voel, maar het is erg indrukwekkend!

Dan gaat het plots heel snel. De omroeper begint nog sneller Frans te ratelen, we lopen naar het hek van het vilage départ omdat we denken dat we daarvandaan het beste zicht op de start hebben. Het staat er vol beveiligers, ze wenken naar ons. We lopen naar ze toe, we worden met zachte drang vooruit geduwd en ineens staan we midden op het parcours! Voor de neus van duizenden mensen die hier de hele ochtend hun mooie plek hebben bewaakt staan wij midden op de baan waar de start gaat plaatsvinden! Ik kan nog net één foto schieten, gejuich stijgt op uit de mensenmassa, de omroeper schreeuwt en toeters klinken overal. Ze scheuren als een horde wilde olifanten maar dan met felgekleurde shirts bij ons weg. Het duurt een paar seconden, dan is alles voorbij. Volgauto's beginnen langs ons te rijden, ik ren een beetje heen en weer, Bert staat stokstijf stil op het parcours. Hij heeft nog geen idee van wat er precies is gebeurt, en ik doe mijn best hem alles te vertellen, maar dat lukt niet goed in de chaos. We keren overdonderd terug naar het vilage départ en daar dringt een beetje door wat er zojuist is gebeurt. Wat een actie, wat een belevenis. De cameraman en de producer hebben zoiets ook niet eerder meegemaakt: tijdens de start midden op het parcours lopen. Dan struinen we met een lach van oor tot oor terug naar de NOS-auto.

Stoer de France deel 2

Stoer de France deel 2
13 juli, middag

Ergens in de binnenlanden rond Limoges ligt een prachtig golfhotel. We krijgen de kamer naast fam. Smeets, en daarna nuttigen Adriaan, Bert en ik een heerlijke lunch in de voormalige boerenhoeve. Hoewel Bart Veldkamp die ochtend toch ook zeer vroeg is opgestaan, slaat hij vrijwel meteen na kennismaking met de crew aan het sporten. Eerst een rondje op de fiets, daarna duikt hij het zwembad in en aansluitend zien wij hem zwaarbewapend met golfsticks rondjes scheuren over de greens. Dat alles in steeds andere outfits. En wij zitten met een wijntje aan een houten tafel te bomen en doen verder niets.

Buiten staan NOS-wagens en grote zendauto's rond een grasveldje met in het midden een eeuwenoude plataan. Vanavond wordt daar het programma gemaakt, onder die plataan, de ovalen tafel staat er al en Mart gaat even 'proefzitten'. Ook is een montagetent gebouwd. Langzamerhand ontstaat er leven in de brouwerij, maar 13 juli is een rustdag in de tour en daar genieten de meeste mensen nu wel even van.

Ik film en fotografeer zo hier en daar, onder andere hoe Mart Smeets de teasers voor die dag inspreekt. Voor het oog van de camera slaat hij een balletje dat op een haar na de technische NOS-wagen mist, maar praten voor de camera kan hij wel!
Om kwart over 8 dineren we buiten aan lange tafels. We zitten tegenover Mart Smeets en Jan Stekelenburg en al snel wordt het een gezellige boel met gesprekken over fietsen en muziek met heerlijke wijn.

Dan, tijdens de crème brûlée, begint het te regenen. Eerst licht, maar al snel wordt het meer. Het is donker geworden, het is 5 minuten voor de uitzending en het water komt met bakken tegelijk uit de hemel vallen! Mensen van de techniek rennen heen en weer, verplaatsen licht en ander materieel naar de boerenschuur die na drie minuten is getransformeerd in een volwaardige zendlocatie. Wat een actie! En zo begint de uitzending.

25 meter verderop zitten we met de dagploegen bij elkaar. We kijken in de lobby op een groot scherm naar de uitzending die we -als we ons hoofd draaien- door alle watervallen heen in de verlichte schuur live kunnen zien. Dan begint het ook nog eens te onweren en wel zo hard dat de uitzending wegvalt. De zendwagen krijgt de satelietverbinding niet voor elkaar. Zo erg hebben ze het nog nooit meegemaakt.
Maar eind goed al goed, direct na de uitzending wordt het droog. De techniek kan alle materieel afdrogen en inpakken. We slapen allemaal op de zendlocatie en dat is voor de NOS-ploeg een ongekende luxe! Om 2 uur 's nachts is alles helemaal stil.

Stoer de France deel 1

Stoer de France deel 1

13 juli 2009, ochtend

Om 5 uur rinkelt de wekker. Het is veel te vroeg, maar we moeten opstaan om vliegtuigen te halen. We rennen wat doelloos heen en weer, roepen naar elkaar of we dit en dat niet vergeten zijn en dan halen we zelfs nog de trein naar Schiphol. Een zeer succesvol begin dus.

Op Schiphol vinden we Adriaan die dezelfde reisbestemming heeft en van wie ik de E-kaartjes heb uitgeprint en dan begint het gedoe met inchecken, zoeken naar de juiste koffie en de juiste gate. Het lukt allemaal zodat we in een vliegtuig vol Engelsen om half 10 het luchtruim inrazen, Southampton, here we come! De stad blijkt de grootste stad in Hampshire te zijn, en het is nog een aardig eindje vliegen. Aan boord probeert het personeel de passagiers vele dure taxfree producten aan te smeren, en het Engelse grietje voor mij koopt dan ook meteen een stuk of 5 tamelijk nutteloze zaken. Zo schaft ze eyeliftingcream-in-tube aan die zij meteen wil uitproberen, hoewel ik geen rimpeltje zie. Maar misschien is het een probaat preventief middel, ik weet daar niets van. Op 10 kilometer hoogte heerst echter een andere luchtdruk en zodra zij de tube opent, spuugt deze meteen z'n halve inhoud uit over de broek van de man die naast haar zit. Het wordt een dolle boel en voor ik het weet staan we op Engelse bodem.

In Engeland heerst een ander regime. Er lopen veel mannen met grote geweren rond, soms bijna groter dan zijzelf. Zij handhaven de orde op het vliegveld, en dat is nodig ook. Bij de controle blijkt namelijk dat de helft van de overstappers (voor wie het nog niet wist: Southampshire is een populaire overstapplaats in het luchtvaartwezen) de okselrollers, de tandpasta's én de pot met gel nog niet in een speciaal afgesloten zakje heeft verpakt. Bovendien blijkt 33,7 procent van de passagiers nog over flesjes met een inhoud van meer dan 100 mililiter vloeistof te beschikken. En dat is er door de Nederlandse douane mooi niet uitgehaald. Ik begrijp terstond waarom Engeland niet tot de Europese Unie toetreedt, het is een slappe hap, dat Europa!

Een uurtje later zoeven wij alweer richting Limoges. De dame bij het raampje naast me is zo engels als the queen herself, ze kwekt honderduit over de hele voorbijgegane eeuw en de Engelse luchtvaartgeschiedenis in het bijzonder. Schuin voor mij zit een meneer wiens hoofd mij vaag bekend voorkomt, maar het kwartje wil maar niet vallen. De Engelse dame kwekt maar door, ook als mijn oren helemaal dichtgaan tijdens de landing. Ze spreekt me zelfs vermanend toe wanneer ik zachtjes in mijn handen klap als we stuiterend de grond raken. Zoiets doe je niet bij een Engelse luchtvaartmaatschappij, dat is Amerikaans! Als we onze koffer van de band hebben gevist, blijkt de vaag bekende man ook bij ons gezelschap te horen, het is namelijk Bart Veldkamp. De Engelse dame komt nog even gedag zeggen. Zij blijkt toch niet de koningin van Engeland.

Dan vinden we de 2 producenten van de NOS en mogen we instappen in stoere auto's, het Franse avontuur tegemoet!

Klaar voor de start!

Het circus is losgebarsten in huize Hek & Tiek. We zijn er bijna helemaal klaar voor, dus Tour de France, on y va! De afgelopen dagen hebben we vele voorbereidingen getroffen. Zo bleken er steeds wat tickets voor de heenreis te ontbreken en ik zag mijzelf al op maandagochtend helemaal alleen de barre tocht per aftandse auto richting Limoges aanvaarden. Nou draai ik mijn hand voor weinig om, maar dat leek me toch niet leuk als manlief tijdens mijn derde verplichte pitstop zo vlak voorbij Parijs ergens met 850 km. per uur door het luchtruim zou passeren. Maar ik hoef niet alleen, het is per E-mail-ticketservice vandaag nog goedgekomen. Ook stond er vanmorgen een journalist van de lokale krant op de stoep. Een plaatsgenoot naar de Tour, dat moet op zaterdag in de krant! Het werd tussen de vragen door een heel gezellige boel met pianospel en zang, met een klein stukje tekst als resultaat. We poseerden nog even op de tandem voor een ludieke sfeerfoto in wielrenstijl en de journalist deed ook nog een jolig rondje op de tweemansfiets. Aangezien het morgen in de krant staat, kunnen we nu echt niet meer terug.

Ik wil ook even wat kwijt over kleding. Want wat trekt men aan tijdens een laat avondprogramma over sport in een warm land terwijl men pianist is? Het heeft mij hoofdbrekens gekost. Mijn man wil wel kleren kopen, maar het kiest zo rot als je niks ziet zoals hij. Uiteindelijk heb ik vandaag de knoop doorgehakt. De twee verkoopsters aan wie ik mijn lumineuze combinatie liet zien, staan waarschijnlijk nu nog te discussiëren. De een vond het helemaal niet kunnen en vroeg zich af of een man zoiets in vredesnaam ooit aan zou doen, de ander vond het helemaal goed. Ik was het met beiden eens en rekende af.
Nu moet ik nog even 30 bidons vullen (die hoor je 'en France' achteloos de hele dag om je heen te smijten heb ik gezien), een kwartier oefenen met de tourtoeter, zo'n raar geluid dat je daar de hele dag hoort en tot slot gaan wij nog onder de zonnebank. Met een halfkorte broek, sokken en een shirt met korte mouwen aan. Het moet er wel uitzien alsof we 'bronzé naturelle aux bicyclette' zijn. Van het wielrennen dus. Ach, u begrijpt het wel. Wij doen niet echt mee. Wij zijn de Tour-isten.