Onzichtbare Zaken

Mijn naam is Bob koudewater, sinds oktober 2003 spookmanager te Den Haag, en mij moet iets van het hart. Ik wil namelijk graag iets vertellen over mijn werk. En dat is lastig. Mijn mensen -allemaal spookambtenaar- zie ik namelijk niet. Met 'niet' bedoel ik in dit geval: nooit. Dat is enerzijds inherent aan de functie, laat ik dat voorop stellen, anderzijds ben ik op een punt aangeland dat ik grote behoefte voel tot het zetten van een nieuwe carrièrestap.

In juli 2003 verscheen het eindrapport 'Spoorloze Ambtenaren' van de in 1999 in het leven geroepen commissie Kloosterheuvel. Bij de presentatie van dat rapport, dat overigens uitermate geheim was, werd voor het eerst de term 'spookambtenaar' geïntroduceerd. Natuurlijk lekten er (onvolledige) gegevens en hier en daar een term. Het begrip 'spookambtenaar' werd dan ook snel door de media opgepikt en op eigen wijze verdraaid tot hetgeen waaronder u de term nu waarschijnlijk kent: een niet zo verheven beroep. De werkelijke achtergrond en betekenis bleven echter voor het grote publiek tot op de dag van vandaag verborgen. Maar nu doe ik een boekje open.

Toen ik gevraagd werd leidinggevende te worden bij 'Onzichtbare Zaken' heb ik eerst een nachtje wakker gelegen. Ik had namelijk nog nooit een hele afdeling geleid. Ik heb 'ja' gezegd tegen het assessment en bleek over de juiste competenties te beschikken. Van nature ben ik bescheiden, niet dominant. Ik heb aansluitend volmondig 'ja' tegen de functie gezegd. Natuurlijk speelde het prachtige salaris een rol, maar ook de secundaire arbeidsvoorwaarden waren niet verkeerd. Ik zie mij nog gaan, die eerste dag. Hoewel er een kennismakingsontbijt op de agenda stond, was er geen koffie aangerukt (Jannie kende de mensen beter dan ik) en bleven 49 ambtenaren weg. De ene die op was komen dagen, bleek een collega van Binnenlandse Zaken. Hij overwoog een carrièrestap en kwam ter oriëntatie eens neuzen op onze afdeling. Hij is daarna nooit meer gesignaleerd, dus heeft hij de overstap succesvol gemaakt.

Het kennismakingsontbijt was kenmerkend voor de manier waarop mijn afdeling functioneert. Altijd op de achtergrond, altijd onzichtbaar. Het heeft van mij zeker in het begin de nodige flexibiliteit gevraagd, vooral tijdens overleggen en meetings. De eerste keer dat wij gezamenlijk de hei op zochten heeft op mij een onuitwisbare indruk gemaakt. Daar zat ik, alleen aan een tafel in een zaal voor 50 man. Maar ik leerde snel en de voor tweede heisessie meldde ik mij vroegtijdig af.

De prestatie-indicatoren voor mijn afdeling wijken overigens niet veel af van die van de rest binnen de organisatie. De maand rapportages laten goede cijfers zien. Gemiddeld, dat wel, we scoren niet buitensporig goed, maar ook zeker niet slecht. Er zijn geen excessen op het gebied van integriteit, ziekteverzuim of de risico-inventarisatie en ik heb nog nooit een klacht van een medewerker gehoord. We draaien dus al jaren goed. En toch en toch. M'n uitzweef-periodiek heeft de limiet bereikt, ik heb de grenzen binnen mijn functie opgezocht. Daarom ga ik binnenkort de overstap wagen. Brussel lijkt me een prima optie. Onzichtbare Zaken is daar een heel grote afdeling. Ik beschik over de competenties en de ervaring, zij kunnen vast meer bieden dan Den Haag. En laten we eerlijk zijn, hoewel ik een topfunctie in Den Haag bekleed: Onmisbaar ben je nooit....